Beskid Sądecki

Schroniska Beskidu Sądeckiego

Schronisko na Przehybie (1150 m n.p.m.)

- górskie schronisko turystyczne położone w Beskidzie Sądeckim, w Paśmie Radziejowej . Doprowadza do niego wiele znakowanych szlaków turystycznych: ze stacji kolejowej w Starym Sączu, Rytrze i Piwnicznej-Zdrój na linii kolejowej Nowy Sącz - Krynica-Zdrój oraz z przystanków PKS: w Jaworkach, Krościenku, Łącku, Jazowsku, Starym Sączu, Rytrze, Piwnicznej-Zdrój i Kosarzyskach. W otoczeniu Przehyby ( 1175 m n.p.m.) znajduje się wiele rozległych hal grzbietowych, w większości o nachyleniu południowym, z których roztaczają się widoki na gniazdo Pienin, Tatry, a w stronę zachodnią na pasmo i szczyty Gorców.

Wyposażenie schroniska: 30 miejsc noclegowych w schronisku i 40 miejsc w Jaśkówce o różnym standardzie - od "jedynek" do wieloosobowych pole namiotowe bufet i jadalnia wyciąg narciarski

Historia schroniska

Pierwsze plany budowy schroniska pojawiły się już w 1908 w miejscowym Towarzystwie Tatrzańskim. Projekty te jednak zostały odłożone do czasu zebrania odpowiedniej sumy pieniędzy. Powrócono do nich dopiero 20 lat później, wtedy jednak pojawiły się problemy z kupnem odpowiedniej parceli. Najpierw nie chciała jej sprzedać gmina Szlachtowa, a później hrabia Stadnicki, właściciel okolicznych terenów. Porozumienie zawarto dopiero w 1936. Pierwszą część schroniska (parter) udostępniono w październiku 1937, a na początku następnego roku możliwości noclegowe zwiększyły się do 52 miejsc. Dzierżawcą schroniska został góral ze Szczawnicy, Walenty Symela. W 1938 otrzymało imię Kazimierza Sosnowskiego.

W okresie okupacji schronisko było czynne do 1943, przy czym w latach 1940 - 1941 gospodarzył tam reichsdeutsch Aleksander Bittner, zapalony turysta górski i narciarz. Był to człowiek rozdarty pomiędzy lojalnością wobec dwóch ojczyzn - Polski i Niemiec, życzliwy wobec Polaków, a nawet konspiracji - na początku 1942 popełnił samobójstwo. Być może przerosła go sytuacja ciągłego lawirowania pomiędzy Niemcami i Polakami. Następnym gospodarzem był volksdeutsch Jorman, który również przymykał oko na turystów mających kontakty z partyzantami. W 1944 zamiast Jorman opuścił teren, który z powodu działań partyzanckich stał się zbyt niebezpieczny - wtedy na dobre zagościły w schronisku różne grupy bojowe. Nie mogło to ujść uwadze władz i w listopadzie Niemcy ostrzelali obiekt z działka przeciwlotniczego, a w grudniu oddział Wehrmachtu spalił resztki zabudowań.

Po wojnie problemem w odbudowie stały się znowu środki finansowe. W 1953 PTTK postawiło schron turystyczny, mogący pomieścić 16 osób - część materiałów wnoszono na plecach. Wkrótce rozpoczęto budowę schroniska z prawdziwego zdarzenia i w sierpniu 1958 stanął kamienny obiekt, kryty gontem, architekturą wpisujący się w beskidzki krajobraz. Posiadał centralne ogrzewanie i ciepłą wodę, a także oświetlenie elektryczne i telefon, co w tamtym czasie wcale nie było normą wśród schronisk. Dawny schron służył turystom jeszcze do 1982.

17 grudnia 1991 spłonęła drewniana część obiektu. Na szczęście w budowie był już nowy budynek, tzw. Jaśkówka, który już od następnego roku mógł przyjąć 30 osób. Obok postawiono tymczasowy bufet, a spalone schronisko odbudowano i od 1998 ponownie może spełniać swoje zadanie.

Ważniejsze atrakcje turystyczno krajoznawcze:

- doliny przełomu rzek Dunajca i Popradu z licznymi źródłami wód mineralnych,
- Rezerwat przyrody Baniska ( 141,96 ha) na północnych stokach Radziejowa ( 1266 m n.p.m.),
- wodospad "Sewerynówka" w dolinie Sopotnicki Potok , niedaleko Szczawnicy (przy szlaku niebieskim Szczawnica - Przehyba),
- Kamień Kingi pod szczytem Skałki ( 1163 m n.p.m.) przy szlaku Jazowsko Przehyba (znaki zielone),
- rumowisko skalne na Wietrznych Dziurach przy szlaku z Rytra na Przehybę (znaki niebieskie),
- formy skalne przy szlaku Stary Sącz - Przehyba na stokach północnych Przehyby (znaki żółte),
- historia walk żołnierzy ruchu oporu w rejonie Pasma Radziejowej,
- pomniki upamiętniające walki partyzanckie z okresu II wojny światowej: na Przysłopiu, na Przehybie, na Polanie Koniecznej, na Radziejowej i w Piwnicznej-Zdrój,
- rozległe i malownicze panoramy górskie roztaczające się z punktów widokowych na Suchym Groniu, Dzwonkówce ( 983 m n.p.m.), Skałce ( 1163 m n.p.m.), Przehybie ( 1175 m n.p.m.), Niemcowej ( 963 m n.p.m.), Kordowcu ( 763 m n.p.m.), z Przełęczy Obidza ( 938 m n.p.m.), z Eliaszówki ( 1023 m n.p.m.) oraz z innych grzbietów polan leżących wzdłuż szlaków turystycznych,
- kwitnące wiosną sady w rejonie Łącka i Jazowska, gdzie rokrocznie odbywa się impreza p.n. "Święto kwitnącej jabłoni",
- oryginalny wiatrak (konstrukcja beczkowa) przy osiedlu na szlaku żółtym Łącko - Suchy Groń - Dzwonkówka,
- zabytki kultury materialnej w Starym Sączu (układ urbanistyczny wraz z zabudową, muzeum w starym gotyckim domu, kościół parafialny, resztki murów obronnych), - zabytkowe budynki dawnych osadników w Gołkowicach,
- budownictwo regionalne przysiółków góralskich, takich jak: Niemcowa, Obidza, Kordowiec, Bukowiec, Bzianki, Przysłop, Pogwizdówka, Poboisko, , Świnkówka, Lasy Brzyńskie, Pasula, Swornikówka.

Węzeł szlaków

Rytro - Niemcowa - Radziejowa - Przehyba GSB

-z Rytra 6.10 h (z powr. 4.35 h) -z Wielki Rogacz ( 1182 m n.p.m.) 2.10 h (z powr. 2.10 h)

Przehyba - Dzwonkówka - Krościenko GSB

-do Krościenka 3.45 h (z powr. 4.50 h) -do Dzwonkówki ( 983 m n.p.m.) 2.15 h (z powr. 2.30 h)

Rytro - Przehyba - Szczawnica

-z Rytra 4.25 h (z powr. 2.55 h) -do Szczawnicy 2.35 h (z powr. 3.35 h)

Stary Sącz - Moszczenica Wyżna - Wielka Przehyba

-z Starego Sącza 5.20 h (z powr. 3.50 h) -z Moszczenicy Wyżnej 3.15 h (z powr. 2.05 h)

Jazowsko - Przehyba

-z Jazowska 4.10 h (z powr. 2.50 h)

Szczawnica - Przehyba

-z Szczawnicy 3.40 h (z powr. 2.30 h)

DROGA Gaboń - Przehyba

-z Gabonia 7,5 km, ok. 2.15 h

Wieża TV na Przechybie	Wieża TV na Przechybie	Nadajniki, odbiorniki	Przehyba, przekaźnik TV

Schronisko PTTK na Przehybie	Schronisko PTTK na Przehybie	Schronisko PTTK na Przehybie
Jesienny pejzaż z Przehyby	Tatry widziane z okolic schroniska	Jesienny pejzaż z Przehyby
Widok z tarasu schroniska Przehyby w stronę Tatr	Widok Tatr ze schroniska na Przehybie 01.01.2012r	Widok z Przehyby w kierunku Pienin
Z Przehyby	Na Południe	Z Przehyby
Schronisko na Prehybie	Schronisko na Przehybie	Schronisko na Prehybie