Beskid Sądecki

Rzeki Beskidu Sądeckiego

Poprad (355 m n.p.m.)

- (słow. Poprad, niem. Popper, węg. Poprád) rzeka we wschodniej Słowacji i w południowo-wschodniej Polsce, w dorzeczu Wisły. W dokumentach źródłowych nazwa Poprad jest jedną z najstarszych na Podtatrzu. Występowała jako Poprad, ale także Poprat, Popart, Paprad, Poprut itp., jednak etymologia tego słowa jest wciąż sporna. Poprad ma długość 167 km, z czego ponad 100 km na Słowacji. 31,1 km stanowi granicę polsko-słowacką, a 30,7 km leży w Polsce. Powierzchnia zlewni 1889,2 km², z czego 1594,1 km² na Słowacji, 295,1 km² w Polsce. Średni roczny przepływ mierzony na granicy - 22,3 m³/s.

Źródła Popradu stanowią dwa potoki wypływające z jezior leżących w Wysokich Tatrach Słowackich. Hińczowy Potok pędzący od Wielkiego Hińczowego Stawu łączy się z potokiem biorącym początek ze Zmarzłego Stawu i odtąd na południe, w stronę Kotliny Popradzkiej, płynie najpierw potok, a potem rzeka Poprad. Od Szczyrbskiego Jeziora zmierza ku nizinom zwalniając swój bieg. W mieście o tej samej nazwie rzeka skręca na północny wschód, w przeciwieństwie do płynącego w odległości 5 km na południe Hornadu, który kieruje się w stronę Cisy i zlewiska Dunaju. Poprad płynie wyżej niż Hornad, powinien więc popłynąć doliną, przez którą przebiega linia kolejowa na Hrabuszice i Nową Wieś, leżącą o 220 metrów niżej niż miasteczko Poprad. Ale rzeka Poprad wybiera trudniejszą drogę i zmierza ku Polsce, od łagodnych dolin koło Svitu coraz wyraźniej kierując się na północ.

Przepływa przez zabytowe słowackie miasta i wsie: Keźmarok (Kieżmark), Podoliniec, Hniezdne, Starą Lubovnię (Lubowlę) i Plaveć (Pławec), leżące w Kotlinie Popradzkiej obrzeżonej od południa Górami Lewockimi i Spisko -Szariskim Międzygórzem, a od północy Spiską Magurą i dalej Górami Lubowelskimi. Ok. 7 km za Plavcem, a 100 km od źródeł w Tatrach, Poprad ostro skręca na północny wschód i koło Leluchowa wpływa do Polski. Po przepłynięciu 7 km wąskim przełomem między Magurą Kurczyńską po słowackiej, a Kraezonikiem i Zimnem po polskiej stronie - dopływa do Muszyny. Tu zasila go główny dopływ Muszynka, zbierająca wody z północnych stoków Beskidu Niskiego oraz Pasma Zimnego i Dubnego. Ok. 2 km od centrum Muszyny granica polsko - słowacka, która na krótko odbiega na południe omijając muszyńskie Zapopradzie, znowu schodzi grzbietem Wielkiej Polany do Popradu. Odtąd, aż do Łomnicy-Zdrój, Poprad na długości ok. 30 km jest rzeką graniczną. Przepływa obok wsi Milik i Andrzejówki, za którą zaczyna się przepiękny przełom Popradu o długości 8 km. Rzeka tworzy tu zakola o kształcie litery S, opływając "Łopatę Słowacką" i "Łopatę Polską". Właściwie cała dolina Popradu od Leluchowa do Starego Sącza nazywana jest "zielonym przełomem" - rzeka płynie meandrując pomiędzy zalesionymi stokami Gór Lubowelskich a następnie Pasmem Radziejowej; po prawej towarzyszą jej stoki Pasma Jaworzyny.

Wszystkie miejscowości leżące nad Popradem mają z racji bogatych źródeł mineralnych albo status miejscowości udrowiskowych jak Muszyna, Żegiestów-Zdrój, Łomnica-Zdrój, Piwniczna-Zdrój, albo są znanymi wsiami wczasowiskowymi np: Rytro, Młodów, Głębokie, Barcice. Za leżącym już w Kotlinie Sądeckiej pięknym zabytkowym Starym Sączem - Poprad łączy się z Dunajcem.



Na całej długości słowackiego odcinka rzeki doliną Popradu biegną droga i linia kolejowa, stanowiące przedłużenie korytarza komunikacyjnego doliny górnego Wagu na wschód, do Preszowa (E50). Po polskiej stronie granicy wzdłuż rzeki biegnie widokowa droga lokalna z Krynicy-Zdroju do Piwnicznej-Zdrój i linia kolejowa z Nowego Sącza do Preszowa. Obszar doliny Popradu (obecnie objęty ochroną krajobrazową jako Popradzki Park Krajobrazowy) obfituje w liczne źródła mineralne, w tym także w wody termalne. Na bazie tego naturalnego bogactwa rozwinęło się w tym rejonie lecznictwo uzdrowiskowe. W górnym i środkowym biegu rzeka tworzy kilka przełomów, z których wykorzystany turystycznie jest przełom między Piwniczną a Rytrem.

Poprad nie ma większych dopływów - stanowią je górskie rzeczki i potoki. Większe z nich to:

• prawobrzeżne: Młynica, Potočký, Hozelský potok, Kamenný potok, Vrbovský potok, Lubica, Zlatná, Šuplatský potok, Križovevský potok, Holumnický potok, Lomnický potok, Kamrovský potok, Jakubianka, Ľubovnianka, Šambronka, Hromovec, Ľubotínka, Soliská, Smereczek, Kraczoników Potok, Zimne, Podgórny Potok, Muszynka, Szczawnik, Milicki Potok, Milik, Żegiestowski Potok, Zdziar, Wierchomlanka, Łomniczanka, Jaworzyna, Głęboczanka, Potok Życzanowski, Żeleźnikowski Potok

• lewobrzeżne: Wielka Huczawa, Haganský potok, Wielicka Woda, Sławkowski Potok, Rovny potok, Červený potok, Zimna Woda, Łomnica-Zdrój, Slavkovský jarok, Stranský potok, Biały Potok Kieżmarski, Hlboká voda, Czarna Woda Rakuska, Bielski Potok, Vojnianský potok, Toporský potok, Hladký potok, Križný potok, Dlhý potok, Rieka, Lackovský potok, Kamienka, Wielki Lipnik, Mały Lipnik, Jarzębiński Potok, Pasterník, Maslienka, Chmielnicki Potok, Údolčanka, Krčmársky potok, Dubničný potok, Podmagurský potok, Hrebeniacky potok, Starina, Lipnik, Sulinsky potok, Grešácky potok, Hranična, Czercz, Młodowski Potok, Wielka Roztoka, Grabowski Potok, Przysietnicki Potok

Rzeka Poprad - Piwniczna-Zdrój	Rzeka Poprad - Piwniczna-Zdrój	Rzeka Poprad w Sulin Velky
Po prawej Dunajec po lewej Poprad	Tu wpada Poprad do Dunajca	Poprad - widok z mostu
Poprad. most k. Barcice Dolne	Barcice k. Starego Sacza	Barcice-nad Popradem
Poprad - Rytro	Poprad i widok na Sapieniec	Widok z Popranu na Makowicę
Rzeka Poprad w Rytrze	Widok na ruiny w Rytrze	Rzeka Poprad w Rytrze

Wyświetl większą mapę