Krynica Zdrój ( Górska ) - uzdrowisko położone jest w województwie małopolskim w Beskidzie Sądeckim na wysokości 650 m n.p.m., otoczone górami Krzyżowa ( 812 m n.p.m.), Góra Parkowa ( 742 m n.p.m.) i Jasiennik ( 765 m n.p.m.). Leży w dolinie rzeki Kryniczanka i jej dopływów Palenicy i Czarnego Potoku.

Klimat jest tu typowo górski, o walorach klimatu podalpejskiego z dużą liczbą dni słonecznych w roku, ale i z dużymi wahaniami temperatury i ciśnienia atmosferycznego. Drzewostan stanowią drzewa szpilkowe, które wydzielają olejki eteryczne , działające terapeutycznie nie tylko na układ oddechowy, ale również na cały organizm.

Mapa Wody mineralne Krynica Zdrój w Beskidzie Sądeckim

Sławę swoją uzdrowisko zawdzięcza źródłom mineralnym odkrytym w XVII wieku. W połowie XIX wieku działalność profesora Józefa Dietla uznanego za ojca polskiej balneologii znacznie przyczyniła się do rozwoju uzdrowiska. Powstały liczne obiekty uzdrowiskowe pensjonaty, Pijalnia Główna gdzie zabiegi lecznicze były stosowane w coraz większym zakresie. Druga wojna światowa i okres okupacji przerwały rozwój uzdrowiska które po wojnie odbudowano bardzo szybko. Powstały nowe sanatoria, zakład przyrodoleczniczy ,pijalnia wód, i obiekty sportowe. Krynica Zdrój ( Górska ) została nazwana "Perłą Uzdrowisk Polskich."

Pochodzenie wód mineralnych

Woda opadowa dostaje się w głąb ziemi w szczeliny skalne. W głębi ziemi woda ta nasycana jest CO². Tworzy się słaby kwas węglowy, jest on chemicznie agresywny. Taka nagazowana woda rozpuszcza te związki mineralne które znajdują się w występujących tu skałach np. ługowanie szczelin wypełnionych żyłami wapienno - magnezowymi jest przyczyną dużej koncentracji w wodzie jonów Mg²⁺, Ca²⁺. Wydajność źródeł jest zmienna i zależy ona od ilości opadów atmosferycznych.

Inaczej jest w przypadku wody "Zuber". Występuje ona na głębokości od 750 do 950 m. w czterech odwiertach. Jest to woda bardzo silnie zmineralizowana, posiada znaczną ilość jonu Na+, przy dużej zawartości chlorków. Wody o podobnym składzie spotyka się w sąsiedztwie złóż ropy naftowej. oda mineralna "Zuber" należy do wód reliktowych, szczątkowych, ich źródła są wyczerpywane stąd gospodarowanie tą wodą powinno być racjonalne.

Typy wód mineralnych w Krynicy Zdroju

• Zdrój Główny - 0,32% szczawa wodorowęglanowo-wapniowa, manganowa z dużą zawartością bezwodnika kwasu węglowego. Stosuje się przy schorzeniach przewodu pokarmowego, niektórych chorobach żołądka (nieżyt niedokwaśny i bezkwaśny), anemiach, krzywicach niedokrwistości oraz zaburzeniach gruczołów dokrewnych. Znajduje się on na trasie przepływu Kryniczanki, zlokalizowany u stóp Góry Parkowej ( 742 m n.p.m.). Konstrukcja źródła została ujęta w żeliwnym dzwonie z betonową cembrowiną. Misa wyłożona została płytkimi przelewami. Nad źródłem znajduje się szklana pokrywa, pełniąca funkcje ochronny bezpośredniej. Woda wydostaje się w sposób naturalny - przelewem. Niewielka część wody spływa do ujęcia w Pijalni Głównej systemem kanałów rurowych biegnących do pompowni. Większa ilość wody pod wpływem grawitacji spływa do Starych łazienek, gdzie rozlewana jest do butelek "Kryniczanki"


• Zdrój Słotwinka - 0,41% szczawa wodorowęglanowo-magnezowo-sodowo-wapniowa, żelazista. Stosowana w przewlekłych nieżytach przewodu pokarmowego, schorzeniach przewodu pokarmowego, miażdżycy, zaburzeniach gruczołów dokrewnych dróg moczowych, chorobach wynikłych z niedoboru magnezu (nerwice, stany stresowe itp.) oraz nerwicach. Źródło Pijalni Słotwinka zostało odkryte w XIX wieku. Znajduje się na lewym brzegu Kryniczanki, przy krawędzi doliny rzecznej u podnóży stromego zbocza. Rekonstrukcja przeprowadzona w latach 30 XX wieku, w której źródło ujęto w dzwon połączony z rurociągiem eksploatowane jest samoczynnie. Woda przepływa przelewem do zbiornika obok Pijalni Głównej. Korzystają z niej kuracjusze jako źródło wody pitnej oraz dociera do rozlewni.


• Zdrój Jan - 0,071% szczawa słabo zmineralizowana z przewagą wodorowęglanu wapnia. Bardzo moczopędna, idealna w leczeniu kamicy nerkowej. Stosowana również w leczeniu innych schorzeń nerek i dróg moczowych oraz miażdżycy i cukrzycy gdyż obniża wydatnie poziom cholesterolu we krwi. Zlokalizowane jest na prawym brzegu potoku Palenica, przy dość stromej skarpie. Początki źródła sięgają 1917 roku. kiedy to wykonano pierwszą konstrukcje, przebudowaną w 1933 roku. Woda wypływa z 3 szczelin, znajdujących się około 5-7 metrów w głąb. Ujęcie nakryto wstawiając również 2 rury, które prowadzą grawitacyjnie wodę do pijalni Jana. Tutaj cześć wody tłoczona jest pod strop, skąd spływa do kurków czerpalnych pijalni. Większość wody przepompowywana jest do zbiornika żelbetowego przy Pijalni Głównej i jest wykorzystywana do kuracji pitnej i w rozlewni wód leczniczych.
  Nazwa źródła "Jan" związana jest z osobą kąpielowego któremu było na imię Jan. Przynosił wodę z niewykorzystanego źródła kuracjuszom pobierającym zabiegi borowinowe. Trzy wypływy nazwane Jan A (zachodni), Jan B (środkowy) i Jan C (wschodni) łączą się ze wspólnym rurociągiem. Źródło znajduje się w miejscu gdzie wybudowano Małą Pijalnię.


• Zdrój Józef - 0,11% szczawa wodorowęglanowo-wapniowa. Silne działanie moczopędne. Stosowany w leczeniu schorzeń dróg moczowych i nerek, a także przy niektórych schorzeniach przewodu pokarmowego, oraz przy leczeniu niedokrwistości. Źródło zostało obudowane betonową studnią z pokrywa żeliwną. Znajduje się na płaskim tarasie doliny potoku Palenica, na jego prawym brzegu. Woda wydostaje się z ławicy skalnej, która została odsłonięta w 1916 roku podczas obudowy źródła. Woda wydobywająca się samoczynnie przez przelew doprowadzana jest do pijalni Jan, jako woda kuracyjna.


• Zdrój Mieczysław - 0,42% szczawa wodorowęglanowo-wapniowa. Woda stosowana przy chorobach przewodu pokarmowego, nerek, skazie moczanowej oraz niedokrwistości. Mieczysław jako wodę wykorzystuje się ją do leczenia chorób żołądkowych, wątrobowych a także skazy moczanowej. Odwiert numer 14 został wykonany w 1933 roku. Sięga on 55 metrów w głąb i miał być wykorzystany jako kontrolne źródło dla źródła Zdrój Główny. Pod koniec lat 70 zrekonstruowano ujęcie pogłębiając je do 57,13 metra. Eksploatacja ujęcia odbywa się w sposób samoczynny przy użyciu własnego CO² i odpowiednio dobranych rurek eksploatacyjnych. Woda podawana jest w pijalni "Mieczysław" a jej nadmiar pożytkowany jest do kąpieli leczniczych w Starym Domu Zdrojowym.


• Zdrój Tadeusz - 0,38% szcawa wodorowęglanowo-wapniowa z dużą zawartością żelaza. Stosowana przy nadkwasocie żołądka, niedowładzie żołądka, nieżytach jelita cienkiego, wrzodziejących nieżytach jelita grubego oraz przy niedokrwistości, a także przy niektórych alergicznych schorzeniach przewodu pokarmowego. Odwiert nr 5 sięgał głębokości 231,9 metra i wykonano go w latach 1925-1926. Jest on, ze względu na głębokość, eksploatowany pompą głębinową a woda dociera do punktu poboru przy ujęciu. Do Pijalni Głównej dociera w kontenerach, które są przewożone do zbiornika nad Pijalnią Główną skąd spływa do kurka w Pijalni Głównej.


• Źródło Bocianówka - kolejne źródło znajdujące się na Górze Parkowej zaraz pod szczytem. Zdobi je figura dziecka i bociana, która trudno przeoczyć idąc ścieżką przyrodniczą. Tradycja i legenda mówi, iż woda ta pomagała kobietom podczas problemów z niepłodnością. W tym miejscu gościła również holendreską księżna Julianna, która ze względu na problem z poczęciem potomka próbowała leczyć się ta wodą. Zaraz po powrocie z kuracji, kiedy to straciła nadzieję los się do niej uśmiechnął i została szczęśliwą mamą.


• Zdrój Zuber - (jedna z najsilniejszych w Europie) 2,14% szczawa wodorowęglanowo-sodowo-magnezowa, borowa. Pomaga w leczeniu nadkwasoty, stosowana przy schorzeniach przewodu pokarmowego, głównie w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, wątroby, dróg żółciowych i cukrzycy. Łagodzi także przykre objawy nadużycia alkoholu. Zdój pobiera wode z 4 odwiertów, które znajdują się po wschodniej stronie Góry Parkowej. Głębokość Zubra 1 wynosi 810 metrów (1912-1914), Zuber 2 948 metrów (1929-1933), Zuber 3 935,7metrów (1949-1951). Woda po zmagazynowaniu w zbiornikach spływa do kurków w pijalni oraz do rozlewni głównej.


• Źródło Słoneczne - źródło naturalne usytuowane na południowo - zachodnim zboczu Góry Parkowej ujęte studnią z kręgów betonowych. Odpływ wody odbywa się samoczynnie przez przelew i dalej grawitacyjnie, rurociągiem stalowym do punktu poboru znajdującego się około 20 m poniżej ujęcia. Jego usytuowanie nad ulicą Słoneczną przy dworcu sprawia, że jest bardzo łatwo dostępne. Przy drodze znajdują się oznakowania, wskazujące miejsce źródła.


• Kryniczanka - doskonała woda o wysokiej mineralizacji (z naturalną zawartością wapnia i magnezu mających znaczenie fizjologiczno-odżywcze dla organizmu) produkowana na bazie "Zdroju Głównego". Pobudza apetyt, usprawnia trawienie, reguluje przemianę materii. Zalecana w celach profilaktyczno-zdrowotnych /działa przeciwalergiczne, obniża poziom cholesterolu, zawiera naturalny dwutlenek węgla/.


• Źródło Miłość - źródło ujęte tymczasowo przy pomocy kręgu betonowego. Położone jest na Górze Parkowej na brzegu potoku bez nazwy, 20 metrów poniżej ścieżki biegnącej ze szczytu Góry Parkowej do Przełęczy Roma. Jest łatwo dostępne, znajduje się na niebiesko - żółtym szlaku z Góry Parkowej, tuż przed rozwidleniem się tych szlaków. Woda ma charakter szczwy wodorowęglanowo-magnezowo-sodowo-wapniowo-żelazistej Leczy się nią choroby układu krążenia, układu pokarmowego oraz przy źle działającym centralnym układzie nerwowy. Nazwa źródełka wywodzi się z legendy, iż kto dostąpi zaszczytu wypicia tej wody, osiągnie powodzenie w miłości w najbliższym czasie.


• Źródło Ciurkacz - źródło zlokalizowane zaraz przy głównej ulicy Krynicy-Zdroju - Pułaskiego, w okolicach skrzyżowania z Zieleniowskiego. Źródło to ze wszystkich znajdujących się w mieście jest najłatwiej dostępnym miejscem i jest dość mocno wyeksponowane.
  

W Krynicy wody mineralne są udostępnione do picia w:

Pijalni Głównej ( Zdrój Główny, Jan, Zuber II, SłotwinkSłotwinka i Tadeusz);
Pijalni Jana (Jan i Józef);
Pijalnia Słotwinka (Słotwinka);
Pijalni Mieczysława (Mieczysław)
Stary Dom Zdrojowy
Stare Łazienki Mineralne

Wody mineralne są także udostępnione dla mieszkańców, kuracjuszy oraz turystów w ogólnodostępnych punktach czerpalnych ze źródeł:

Słoneczne,
Miłość.