- (do 31 grudnia 2001 roku Krynica, pot. Krynica Grska) - miasto w wojewdztwie maopolskim, w powiecie nowosdeckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Krynica-Zdrj. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie naleao do wojewdztwa nowosdeckiego. Krynic zwan "Per uzdrowisk" otaczaj zalesione wzgrza Parkowej Gry, Krzyowej i Jasiennika. Ssiaduje ona z czteroma gminami: od pnocy z gmin Grybw, od wchodu z gmin Ucie Gorlickie, od zachodu z gmin abowa, a od poudniowego zachodu z miastem i gmin Muszyna. Gmina znajduje si w polsko-sowackiej strefie przygranicznej, jej poudniow granic, na dugoci okoo 18km, stanowi granica pastwa ze Sowacj.
Wie zaoona w 1547 roku przez Danka z Miastka (obecnie Tylicz) jako Krzenycze. Od pocztku istnienia do pierwszego rozbioru wchodzia w skad tzw. Kresu Muszyskiego nalecego do biskupw krakowskich. W roku 1911 doprowadzona zostaa linia kolejowa co spowodowao napyw nowych kuracjuszy, w tym samym roku Krynica uzyskaa prawa miejskie. Pod okupacj Krynica znajdowaa si do 18 stycznia 1945 roku.
Nazwa miejscowoci Krynica-Zdrj pisana z cznikiem (dywizem) jest form zatwierdzon urzdowo. Forma nazwy pisana bez cznika, tzn. Krynica Zdrj, jest natomiast form potoczn.
Pocztki lecznictwa uzdrowiskowego w Krynicy datuj si na przeom XVIII i XIX wieku. Rozwj i upowszechnienie miao miejsce w latach 50. XIX w. za spraw Jzefa Dietla uznawanego za ojca polskiej balneologii. Krynica staa si z czasem modnym uzdrowiskiem, miejscem pobytu i spotka wielu sawnych Polakw. Bywali tu m.in.: Jzef Pisudski, Jan Matejko, Artur Grottger, Henryk Sienkiewicz, Jzef Ignacy Kraszewski, Ludwik Solski, Helena Modrzejewska, Wadysaw Reymont, Julian Tuwim, Konstanty Ildefons Gaczyski i Jan Kiepura. Take obcokrajowcy: krlowa Holandii Juliana, Valdas Adamkus, Vclav Havel, Wiktor Janukowycz.
Klimat Krynicy ma walory klimatu podalpejskiego, wyrnia si du liczb dni sonecznych w roku oraz znacznymi wahaniami temperatury i cinienia atmosferycznego w cigu doby. W skadzie i smaku powietrza du rol odgrywaj eteryczne olejki.
Krynica-Zdrj jest obecnie duym orodkiem lecznictwa uzdrowiskowego i sanatoryjnego. Leczy si tu choroby ukadu trawiennego i moczowego, ukadu krenia i przemiany materii. W miecie znajduj si liczne sanatoria i szpitale uzdrowiskowe, a take odwierty, pijalnie i rozlewnie wd mineralnych i leczniczych
Na terenie Krynicy-Zdroju znajduje si Uzdrowisko Krynica-egiestw SA posiadajca zakad produkcyjny zajmujcy si rozlewaniem miejscowych wd pod mark wody mineralnej "Kryniczanka" oraz Spdzielnia Pracy "Postp" - producent wody mineralnej "Muszynianka". Krynica-Zdrj to orodek turystyczny. Ley na terenie Popradzkiego Parku Krajobrazowego, stanowi baz wypadow w okoliczne gry.
Miasto jest jednym z najwikszych polskich orodkw sportw zimowych. Narciarstwo uprawia mona na stokach w Krynicy-Sotwinach i na Jaworzynie (1114 m n.p.m.), gdzie funkcjonuje stacja narciarska. Blisko jest te orodek Dwie Doliny Muszyna - Wierchomla, gdzie mieci si najduszy w Polsce wycig krzesekowy, a od 2008 roku atrakcj jest poczenie Wierchomli i Muszyny systemem 10 wycigw narciarskich. W ostatnich latach powsta projekt poczenia systemem wycigw caej okolicy - siedmiu dolin, czyli terenu od Wierchomli Maej, poprzez Krynic a do Doliny Roztoki.
Szlaki turystyczne z Krynica - Zdrj:
-Hala abowska - Runek (1082 m n.p.m.) - Jaworzyna (1114 m n.p.m.) - Krynica - Huzary (864 m n.p.m.) - Mochnaczka Nina - Haczowa (Gwny Szlak Beskidzki)
-Muszyna - Zockie - Jaworzyna (1114 m n.p.m.) - Krynica - Huzary (864 m n.p.m.) - Mochnaczka Nina - Lackowa - Wysowa-Zdrj
-Krynica - Krzyowa (813 m n.p.m.) - Jaworzynka (899 m n.p.m.) - Huzary (864 m n.p.m.) - Gra Parkowa (741 m n.p.m.) - Krynica
-egiestw- Pusta Wielka (1061 m n.p.m.) - Runek (1082 m n.p.m.) - Przecz Krzyowa - Krynica - Gra Parkowa (741 m n.p.m.) - Powronik - Leluchw
-Kopiec Puaskiego (Krynica) - Huzary (864 m n.p.m.) - Tylicz
![]() |
![]() |
![]() |
Krynica - Zdrj | Krynica - Zdrj - kolej na Jaworzyn Krynick |
Krynica - Zdrj |