Beskid Sądecki

Miejscowości Beskidu Sądeckiego

Wierchomla Wielka

- wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Piwniczna-Zdrój. Znajduje się na obszarze Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Sąsiaduje z Wierchomlą Małą, gdzie mieści się duży ośrodek narciarski - "Dwie Doliny Muszyna - Wierchomla". Rozciąga się wzdłuż dolnego i środkowego biegu potoku Wierchomlanka, prawobrzeżnego dopływu Popradu. Graniczy z: Łomnicą-Zdrój, Łabową (Łabowiec i Uhryń), Wierchomla Małą, Muszyną, Żegiestów i Zubrzykiem, a przez Poprad ze Słowacją. Wieś otaczają duże masywy leśne, w których wyróżnia się na zachodzie pasmo Kiczory z kulminacjami Drapa (650 m) i Kiczora (806 m ). Natomiast po stronie wschodniej piętrzą się Bystre (807 m) i Rąbaniska (788 m), a na północy Gaborówka (790 m).

Wierchomla Wielka (łem.Wierchomlia) lokowana była na prawie wołoskim w 1595 przez kardynała Jerzego Radziwiłła. W 1843 w Wiechomli Wielkiej przyszedł na świat ksiądz Wołodymyr Chylak, łemkowski pisarz tworzący w języku polskim i rosyjskim. W czasach autonomii galicyjskiej i do 1933 roku była gminą jednowioskową. Następnie należała do gminy zbiorowej w Piwnicznej-Zdrój. W latach 1955-1972 gromada GRN Piwniczna-Wieś. Od 1973 sołectwo miasta i gminy Piwniczna-Zdrój. Znajduje się tu zabytkowa cerkiew połemkowska z XIX wieku z przyległym cmentarzem i inne stare zabudowania połemkowskie.

Wierchomla Mała

- wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Piwniczna-Zdrój. Wieś położona jest w dolinie potoku Mała Wierchomlanka (Tysina). Od północno-zachodniej strony wznoszą się zalesione szczyty Gaborówki (790 m) i Lembarczek (917 m ), od wschodniej i południowej grzbiet ciągnący się od Bacówki nad Wierchomlą po Pustą Wielką (1061 m).

Miejscowość ta została odnotowana w średniowieczu, gdy Ścibor ze Ściborzyc herbu Ostoja (1347-1414) jesienią 1410 r. w imieniu Zygmunta Luksemburczyka najechał na ziemię sądecką i spalił oraz ograbił Stary Sącz, został odparty w potyczkach w Piwnicznej, Łomnicy, pod Wierchomlą. Osada została lokowana w 1603 (wg innych źródeł w 1601) na przywileju biskupa Bernarda Maciejowskiego. Zasadźca miejscowości był Fedor z pobliskiego Szczawnika. Nazywana była Wierchomlą Księżą z racji świadczenia powinności na rzecz proboszcza muszyńskiego. Miejscowość zamieszkiwana była przez Rusinów (Łemków).

Wierchomla Mała jest miejscowością turystyczną w Popradzkim Parku Krajobrazowym, pomiędzy Muszyną a Piwniczną-Zdrój. Mieści się tu nowoczesna stacja narciarska (działająca od sezonu 1997/98) z 10 wyciągami, w tym najdłuższym w Polsce wyciągiem krzesełkowym (1600 m), czynnym także latem. Odbywają się tu liczne cykliczne imprezy sportowe - narciarskie, rowerowe, wyścigi psich zaprzęgów.
Atrakcje turystyczne: stare połemkowskie chaty, liczne źródełka, jaskinie pod górą Pusta Wielka, grillowiska, pole do gry w paintball, skałki do wspinania, szlaki turystyczne piesze i rowerowe, basen kryty, park linowy ze ścianką wspinaczkową, bacówka nad Wierchomlą, niedaleko Schronisko PTTK na Hali Łabowskiej, trasa piesza i rowerowa na Jaworzynę Krynicką, skąd można zjechać koleją gondolową do Krynicy-Zdrój. W zimę narciarze mogą przemieszczać się systemem wyciągów do Muszyny - Szczawnika.

Wierchomla	Wierchomla	Wierchomla